70 - Een kruiwagen, een wingman, het goede voorbeeld in een publiek lastig dossier.

In deze gênante saga van de vicieuze cirkel lijkt het wel het allermoeilijkste en blijkt het in de praktijk het meest weerbarstige obstakel, duidelijk bereik te vinden.
Niemand ziet of snapt de onmogelijke spagaat waarin je moet treden om alles te bedienen, om actief bezig te blijven om het toeval een behoorlijke hand te helpen, om de neerwaartse spiraal af te remmen en waar ruimte dit liefst zo snel en effectief mogelijk om te keren. 

Met één of meer getuigen
zou het verhaal al anders
zijn verlopen. Roddel en
achterklap zal er altijd zijn
maar nu is het wel heel
eenzijdig en afhankelijk
van de willekeur van der-
den. Een getuige die ge-
tuigt kan een zetje in de
goede richting geven, iets
dat nu totaal afwezig blijft.

Om te beginnen de absolute noodzaak van het vinden van een welwillend gehoor en vooral van goede verstaanders. (Zie de waslijst aan hier aan voorafgaande investeringen in tevergeefse pogingen.)
Het is eigenlijk een dooddoener, en daar moet je ernstig mee uitkijken, maar eigenlijk moet je hierin het nodige aan geluk hebben. De juiste mensen, met de juiste instelling en invalshoek, op de juiste plek op het juiste moment.

Het tegendeel gebeurd vaak.
Er zijn maar weinig gebieden waar de vooringenomenheid bij voorbaat zo om de hoek komt kijken dan juist wanneer het woordje depressie er bij om de hoek komt kijken -- talrijke vooroordelen, neerbuigende houdingen - automatisch opgeroepen en aangestuurd door hardnekkig sterke vooroordelen, meestal voortkomend uit onwetendheid en een stuitend gebrek aan achtergrondkennis en empathie, stigmatisering, de vele ingesleten slechte en verkeerde gewoontes, de verleerde goede gebruiken, het vaak botte, soms vilein direct afpoeieren en afkappen om er weer zeer snel vanaf te kunnen zijn --  dat alles zo stellig en zo sterk met elkaar verweven dat dat het begrip voor deze mensen en de bereidheid en het geduld om binnen de situatie tot waarheidsvinding te komen lelijk in de weg staat 
Het hoeft hier verder geen extra betoog, dat is zeer schadelijk.
Ook zo kwetsend en schadelijk dat het nog eens extra in de hand werkt dat de mensen waar het hier om gaat en die om welke oorzaak dan ook deze grote pech hebben, uit zelfbescherming in hun schulp kruipen en/of zelfs in hun schulp en het isolement worden gejaagd, er ronduit toe worden veroordeeld. Dat gaat heel ver en dat gaat ook vaak heel diep.

In de voorgaande berichten citeer ik uit het persbericht van GGZ Friesland met de veelzeggende kop; GGZ Friesland gaat strijd aan tegen vooroordelen.
Laten we meteen zeggen - waar ik van spreek is geen aanstellerig verzinsel maar een extra last waar mensen met een vorm van psychiatrische aandoening/trauma ook nog eens tegenaan moeten boksen.
De belemmeringen die in ruime zin door de maatschappij, en dat zijn wij toch allemaal samen, worden opgeworpen, het stigma dat wordt geplakt, het werpt nog meer belemmeringen op, vaak meer dan de oorspronkelijke aandoening zelf. Uit onderzoek blijkt dat vooroordelen het moeilijker maken om werk te vinden en te behouden, toegang te krijgen tot voorzieningen, woonruimte te vinden en relaties aan te gaan. Dat kan ernstige psychologische gevolgen hebben, een terugval in de hand werken en de bestaande gezondheidsproblemen verergeren. Stigmatisering en discriminatie zijn een dagelijkse last voor mensen met  psychische beperkingen.
Laten we zien, er zit een duidelijke teneur in de problematiek, er zijn parallellen en verschillen, geen mens is hetzelfde, geen situatie is gelijk maar GGZ Friesland schrijft ook, en dat is een/het pleidooi;  
'Pas als mensen weten dat ze vooroordelen hebben en daarmee het herstel van de ander in de weg zitten, kunnen zij dit gedrag veranderen.'

Het begint met luisteren en met goede wil.
Maar je kunt ook al meteen met het begin van het begin beginnen. De Nederlandse taal barst van de spreekwoorden en gezegden die het ons al eeuwen lang leren en vertellen, 'Als het kalf verdronken is dempt men de put' 'Gedeelde smart is halve smart' 'Hij/zi is Oost-Indisch doof' - voor het gebruik in mijn struggle for rivival (survival klinkt zo zwaar) leende ik uit de Deense serie Borgen een zeer toepasselijk Groenlands spreekwoord: Als je een spook negeert wordt het groter.

Franciska (Tikky) Buytink
(1915 - 2008)
Zelfportret 24 x 18 cm
olieverf op marouflé
onder - Tikky Buytink
geschilderd in de tuin van
Aad (Arij) Zwart in Woerden
door Daan Mühlhaus

Waar nu te beginnen? Wat ik mensen de zeldzame keren dat ik de kans kreeg vaak voorhield is dat het vaak niet om de grote dingen gaat maar, en daar komt weer zo'n spreekwoord, dat het vaak juist de kleine dingen zijn die het hem doen. Bijvoorbeeld zoals Herman van Veen zingt in Later; 'Ik beloof je dat ik dan het attent zijn aan zal leren.....'  dat een soort lijflied tussen mij en mijn Muze Tikky op hoge leeftijd werd.
Ik leerde ervan en we herkenden een wereld zonder er teveel woorden aan te hoeven verspillen. 

Een probleem signaleren, herkennen en erkennen is het begin van de oplossing.
Dat is misschien eveneens een volkswijsheid, maar ook een rode draad bij wetenschappers en grote geesten, het begin van grote doorbraken.

De toevallige omgeving.
Ik wil het hier nog over mijn lessen, mijn leerlingen/cursisten hebben, over de lessen en ervaringen over zwart- wit. Over oogkleppen en hartleersheid en kortzichtigheid, over the way to the hell that is paved with good intentians.
'Nee, jij bent altijd zo positief en enthousiast tijdens de les, jij kunt onmogelijk last van depressie hebben!'

Wordt verder vervolgd.
Ik ben nog lang niet klaar met deze tekst, en niet klaar met de boodschap van deze tekst. Maar er staat zoals steeds al zoveel in dat een goede verstaander er al heel veel uit kan halen.
Aan de onmogelijke spagaat dat ik niet overal tegelijk kan zijn, en dat ik  tijd, handen en voeten (en middelen!) te kort kom om ..., -- aan de vrijblijvende formule kan men zien dat ik de mensen er niet persoonlijk mee lastig val, me niet rechtstreeks opdring, ik laat ruimte, men kan zelf kiezen onwetend of meer wetend te worden, verschillig of onverschillig te zijn, slim of onnozel te doen, cynisch of ruimdenkend te zijn.

E-mail  peter1959.2009@hotmail.com

66 - De stand van zaken - Het is nog steeds (onnodig) een gevecht tegen de bierkaai.

De onmogelijke spagaat laat zich goed
door deze cartoon demonstreren en
symboliseren..

Als je zo rond sportevenementen als de huidige olympische spelen goed oplet dan gaat het in de analyses rondom de prestaties over factoren die van belang zijn, factoren die de prestaties die geleverd moeten worden kunnen beïnvloeden, zowel in positieve als in negatieve zin.
De verschillende begeleidingsteams proberen daarover te waken en doen hun uiterste best zorg te dragen voor een optimale voorbereiding en dito bescherming en motivering.
Journalisten en geïnterviëwden maken dat op hun beurt weer voor ons inzichtelijk
  
De strijd om mijn onmogelijke situatie, mijn vicieuze cirkel te doorbreken is er één van het andere uiterste, één om met recht moedeloos van te kunnen worden.

Je mag het wel typeren als een onmogelijke spagaat, als een gevecht tegen de bekende bierkaai en het is geen sinecure. Maar je moet desondanks wel door en levert hoe dan ook dat gevecht.
Om het niet op voorhand volledig een gevecht tegen die beruchte bierkaai te laten zijn is er door ondergetekende tevergeefs veel aan gedaan om omstandigheden te creëren waarbij hij, of men (want het mes snijdt vaak aan twee kanten), baat zou kunnen hebben.

Als je chronisch handen en voeten, (plus tijd!), tekort komt moet je voortdurend keuzes maken, vooral veel ongelukkige keuzes.

De vervelende paradox in deze is nu juist weer dat je in de positie waarin je je bevind vele keuzes die je dolgraag zou willen (kunnen) doen steeds maar weer noodgedwongen tot nader orde moet uitstellen.  Hier geld frustrerend vaak het bekende gezegde, van uitstel komt afstel, als een mechanisme, een praktijk voorbeeld dat eigen aan deze vicieuze cirkel is.
In bericht 64 deed ik al in een vroeger stadium een poging om iets waar ik geweldig mee zit voor de buitenwereld duidelijk te maken, maar dat kwam door keuzes voor het schilderen en tijdgebrek nooit verder dan de noodkreet vanuit het pure isolement dat het bleef, iets dat al deze berichten natuurlijk 'ook zijn.' Voor bericht 65 en menig ander geld hetzelfde.

Over de lessen bijvoorbeeld.
Voor het overleven binnen de vicieuze cirkel geld namelijk dat je steeds als een schaker vele stappen vooruit moet denken en ik voorzag alweer de nodige volgende voorbeelden van een naderend oorzaak en gevolg-effect zoals zo bitter vaak binnen de vicieuze cirkel optreedt.
Het dilemma van de klok, het tijdstip in het seizoen - werven en organiseren van lessen - contra het heroveren van mijn kunstenaarschap binnen het voor handen zijn midden  in de huidige context. Voorgaande jaren leerden met duur zelf betaald leergeld dat het elkaar bijt als je er weer/nog alleen voor staat.
Als ik nu dat wat ik met zoveel onnodige moeite heb moeten veroveren midden in het moeizame proces laat schieten om aan het geven van de lessen te gaan werken dan kan ik straks voor de zoveelste keer opnieuw beginnen. Dat hadden de afgelopen twee jaren op pijnlijke wijze aangetoond.
Maar doe ik niets aan lesgeven dan ben ik ook weer veel verder van huis dan wenselijk.
Maar leerlingen begrijpen slecht en leren langzaam in deze en kijken veel liever de andere kant op., en dan wordt het pijnlijk.

De cartoon linksboven laat onder meer inzichtelijk zien dat je overal handen en voeten tekort komt, tekort om ......? Ja om zoveel, om zoveel om naar wens en indien mogelijk naar behoren te kunnen doen.
Daarom verwees ik in het verleden ook naar de film Multiplicity waarin de hoofdpersoon zichzelf drie keer kloont om aan alle wensen en eisen te kunnen voldoen, en naar de tweet van de echtgenote van een kunstenaar, die volgens haar moet kunnen schilderen (links ernaar allemaal op mijn Pinterest bijdragen te vinden)

Een vicieuze cirkel, deze vicieuze cirkel heeft onder meer een mechanisme waardoor je in een isolement kunt raken en, als je door een samenloop van ongelukkige factoren toch al stevig in een isolement verkeerde, het zonder steun hierbij onmogelijk te maken om er weer fier uit te komen.
Van dat laatste is en was bepaald geen spraken, ook hier geld het teleurstellende gegeven van het tegendeel.

 

In de door mij bij herhaling opgevoerde
piramide van Maslov worden die
voorwaarden  om tot  presteren en func-
tioneren te kunnen komen
wetenschappelijk  in beeld gebracht.

Wat rest is niet nieuw, maar dat is nu juist eigen aan de vicieuze cirkel, een proces, zo u wilt een mechanisme waar al zo lang sprake van is en bleef.

Het lot van dat wat niet gezien wordt is dat het voor de wereld niet bestaat.

Bericht in wording, wordt verder bewerkt en verder vervolgd, maar vanuit het isolement moet je geluiden laten doorklinken omdat mechanismes door blijven werken. 
Met name het aloude mechanisme van het onbegrip vanuit onwetendheid.

E-mail         peter1959.2009@hotmail.com

Pinterest    www.pinterest.com/petervanloon1

Facebook-pagina facebook.com/petervanloonbeeldendkunstenaardordrecht

65 - Wat heeft de piramide van Maslow en deze vicieuze cirkel met elkaar?

Er zijn vele voorbeelden en varianten van de piramide
van Maslow te vinden.

De must tot het doorbreken van de vicieuze cirkel, die ware gevangenis waarvoor niet eens een enkelband nodig is en waarover ik al zo lang moet spreken en waarmee ik in een onvrijwillige omhelzing verkeer wordt mede gestuurd en blijft actueel onverminderd noodzakelijk gehouden door de voorwaarden, de factoren, beschreven in de piramide van Maslow.

Zout in de (open) wonde.
Twee weken geleden maakte ik de te lichtzinnige fout om een bezoek van H. te accepteren, maar ik had wat stappen gemaakt, had al vele maanden niemand gezien en/of gesproken en mijn verhaal moet niet doodgezwegen blijven.
Duidelijk is altijd meteen dat H. geen vinger aan de pols hield en houdt. Hoe praat je iemand dan bij terwijl er zoveel vicieuzecirkelachtigs  had plaatsgevonden.
Ik koos voor de hoofdboodschap en vanwege de tijddruk niet voor een gedetailleerde schildering van de gebeurtenissen in chronologische volgorde.. In mijn ogen leerden die gebeurtenissen veel, maar mijn neef maakte er een aloude karikatuur en een simplificering van.
Zijn beeld - ik hang in het verleden en ik geef anderen de schuld en we zijn allemaal kinderen van God.

Wie zijn ogen sluit voor het verleden is blind voor de toekomst.

Dat is wat ik wel door veel schade en schande ondervonden en geleerd heb, maar wie betaald voor die schade?

Een plus een is drie (synergie)
Een plus een is meer dan de som van de twee delen.
Hoe verhoudt zich dat dan in tot het omgekeerde wanneer de strijd voor de levenskwaliteiten als genoemd in de onderste treden van Maslow het onmogelijk maakt om vol voor de kwaliteiten en ontplooiing in de hogere regionen van Maslow te gaan? Wanneer er geen kwalitatieve tijd overblijft om tot de onmisbare ontplooiing te kunnen komen?

Hoop is het beste antidepressivum. (moeder Theresa)

Zondagmiddag viel ik midden in een uitzending van het Humanistisch verbond, een  beschouwing van Philipp Blom - schrijver -  vanuit een humanistische en filosofische visie die mijn pleidooien van vele jaren meer gewicht geven in plaats van dat ze ontkend of van nul of geen waarde worden verklaard door mensen die niet in staat zijn zich in de situatie te verplaatsen ondanks de luxe van een college dat deuren had kunnen openen in plaats van het gedogen van groot onrecht.
Het tegendeel van dat wat H.en al die anderen in de praktijk in het debat inbrachten.

Als men een spook negeert wordt het groter. (Groenlands gezegde. bron Borgen)

De man de man, hij ziet altoos meteen oplossingen zonder eerst stil te staan bij het probleem.
(Geciteerd uit Renate Dorrestein - de blokkade).

Begrip heeft kruiwagens nodig.

Het Maslow model dat de samenhang nog het
meest duidelijk inzichtelijk maakt

Het is bij ingewijden al lang geen geheim meer dat vooroordelen, verkeerde beeldvorming, stigmatisering veel onnodig kwaad doet en veel schade toebrengt.
Verdiept men zich er wat meer in dan kan men al snel vinden dat ook instanties als het GGZ het nodig vinden de strijd tegen de schadelijke vooroordelen aan te gaan.
Zo stuurde GGZ Friesland in maart 2014 in het kader van de Week van de Psychiatrie een bericht van groot belang waaruit ik citeer.
Welke vooroordelen zijn er?
Onvoorspelbaar, onbekwaam en onaantrekkelijk: dat zijn de meest voorkomende en hardnekkigste vooroordelen over mensen met een psychiatrische aandoening. Leren leven met schizofrenie, een manische depressie of andere psychische problematiek is al ingewikkeld. Helemaal wanneer je je ook nog eens moet wapenen tegen de vooroordelen en discriminatie van anderen. Stigmatisering en discriminatie zijn een dagelijkse last voor mensen met een psychisch probleem.

Psychiatrisch stigma wordt ook wel de 'tweede ziekte' genoemd omdat het stigma dat mensen moeten dragen soms meer belemmeringen opwerpt dan de aandoening zelf. Uit onderzoek blijkt dat vooroordelen het moeilijker maken om werk te vinden en te behouden, toegang te krijgen tot voorzieningen, woonruimte te vinden en relaties aan te gaan. Dat kan ernstige psychologische gevolgen hebben, een terugval in de hand werken en de bestaande gezondheidsproblemen verergeren. Stigmatisering en discriminatie belemmeren de maatschappelijke integratie en rehabilitatie van mensen met psychische beperkingen.

Wat kunnen we hieraan doen?
Pas als mensen weten dat ze vooroordelen hebben en daarmee het herstel van een ander in de weg zitten, kunnen zij dit gedrag veranderen.  

Hoe hardnekkig en diepgeworteld de vooroordelen zijn en hoe kort van memorie mensen zijn heb ik aan H. kunnen merken en aan zijn laatste reactie.
Verkeerde beeldvorming ontstaat ook door de weigering van mensen om te praten en te luisteren (en indien nodig en nuttig te handelen). Dat is een rode draad in de betogen die ik mijn neef hartstochtelijk voorhield net als de mechanieken en gevolgen van de problematiek die ik hierboven citeerde. Alles is verweven. Essentieel in het proces is dat mensen getuigen van wat toch met recht een onrecht genoemd kan worden. Dat het estafettestokje wordt doorgegeven dat ogen eindelijk geopend worden. H. leek Oost-Indisch doof, met wat altijd pas achteraf blijkt, een eigen agenda en invalshoek. Men wacht liever tot het te laat is en geeft er dan een gemakzuchtige draai aan en verteld je letterlijk zwart wit dat je niet om moet kijken, dat hem daar de fout zit, dat je je eigen probleem in stand houdt.
Mensen met zo'n dogmatische visie gekruid met een niet onbelangrijke saus van het calvinistisch geloof worden/zijn deel van het probleem en achteraf bezien een sterke belemmering voor veel van wat aan de oplossing had kunnen (en moeten!) bijdragen..

H. doet niet aan sociale media, zit niet op Facebook, Twitter, Pinterest, gaf zich wel op als volger van dit blog maar volgde niet. Wat je noemt een effectieve manier om een vinger aan de pols te houden. Zo zijn er veel in mijn zeer beperkte kring. Logischerwijs schiet dat niet bepaald op. Onontbeerlijke morele steun blijft zo ook uit en men blijft die roepende in de woestijn.

Isolement.
Als dit zo ongeveer het enige contact met de buitenwereld is dan heeft men een probleem binnen het probleem. Want uit zelfbescherming tegen zoveel schadelijke kortzichtigheid, ga je ook zulke mensen ontwijken.
Het isolement wordt nog eens een gevaarlijke stap groter.
Zo werkt het mechanisme, koppel dat aan Maslow, aan vicieuze cirkel aan beeldvormingseffecten .....
Toch moet je verder.
Als ik in de ziektewet had gemogen en/of al die tijd een uitkering had gehad dan had ik de strijd tegen de vooroordelen wel aan willen gaan, meer dan ik er al voor deed, maar ik moet kunnen schilderen. Daar zat mijn redding en rehabilitatie, daar vecht ik nog steeds voor.
Maar er zijn belachelijk veel kostbare jaren verstreken, verpest, bedorven verspeeld.
Wat men niet doorheeft is dat men niets van het verleden leerde en de fouten blijft herhalen, de vicieuze cirkel ongemoeid laat.
Fouten en verzuimen uit het verleden hebben gevolgen voor het nu, fouten en verzuimen van nu trekken weer een wissel op de kansen in toekomst.
Je blijft in de praktijk vogelvrij binnen een krachtige vicieuze cirkel.

Het zijn de kleine dingen die het hem doen!
Een wereld die alles ontkend, een wereld die stigmatiseert, veroorzaakt en toelaat dat mensen in een isolement raken en er met geen mogelijkheid meer uitraken hoe sterk ze ook binnen de aanwezige mogelijkheden hun best doen maar steeds tegen die muur van onwil en tegenwerking blijven botsen ...  die wereld komt ook niet meer op het eenvoudige idee dat het in het algemeen de kleine dingen zijn die het hem doen, de kleine dingen die al een belangrijk verschil kunnen maken en dat alles, dus ook het herstel, begint met de eerste stap.

Ruim twaalf jaar zonder menswaardig inkomen, ook geen uitkering of ziektewet indien gepast, dat holt alles uit, laat veel te wensen maar niet veel te kiezen over, vaak alleen nog maar keuzes uit het minste van meerdere kwaden.
Daar moet je ook weer een prijs voor betalen want onbegrip is alom aanwezig, en begrip ver weg. De vicieuze cirkel herbergt vele kleinere vicieuze cirkels, en als de wet van de zwaartekracht een krachtige neerwaartse spiraal, één die doorgaat zolang die geen effectieve tegengas op zijn weg vindt. En iedereen kan weten dat vallen en dalen sneller en gemakkelijker gaat dan stijgen en klimmen.
Om te stijgen heb je houvast nodig iets om je aan op te trekken of aan vast te houden, een klein ding die het hem doet kan zo'n stukje houvast betekenen.
Zonder attenties kun je puur en alleen op wilskracht soms een stuk verder komen, maar is dit niet in de rug gedekt en gezekerd dan is de neerwaartse spiraal, de altijd werkende zwaartekracht zo oneindig veel machtiger, en die wordt wel bijtijds, ja altijd, gevoed.

De vicieuze cirkel is een kraamkamer waarin rampen geboren worden.

In bericht 50 op dit blog probeerde ik een jaar geleden de sociale context nog eens duidelijk te duiden, sindsdien verwees ik er een paar keer naar. Het is amper geopend laat staan dat er steun reacties kwamen. Dat zegt veel, zo niet alles.
Natuurlijk denk ik dan niet aan wildvreemden, maar aan hen die ondertussen al lang beter hadden kunnen weten.
Om de wildvreemden niet meteen al en/of nog meer van mij te vervreemden, niet langer af te schrikken heb ik mijn oude pagina die als mijn spreekbuis naar de buitenwereld was gaan fungeren opgeheven en ben met een schone lei onderstaande pagina begonnen. Inhoudelijk mag ik daar niet meer over de vicieuze cirkel spreken. Ik kan het mezelf niet veroorloven die ook te gaan ontkennen.

De vicieuze cirkel bestaat in al zijn wreedheid en is geen fabeltje en zeker geen aanstellerij! Je mag en kunt van geluk spreken als je er nooit in gevangen raakt of de juiste mensen ontmoet om er zo snel mogelijk weer uit te raken. Dat kan men namelijk niet alleen!

Peter van Loon

Telefoon 078 6145913

Facebookpagina facebook.com/petervanloonbeeldendkunstenaardordrecht.